Je bent fraudeur tot het tegendeel bewezen is!

De toeslagen affaire heeft geleerd dat sommige gemeentes in Nederland zich niet als vriend, maar als vijand van de burger opstelt. Dit zien we ook terug in de keiharde aanpak van mensen met een bijstandsuitkering. Ze worden in vele gevallen als fraudeur beschouwd tot het tegendeel bewezen is. Advocaat Jeroen Walker was zaterdag 9 januari te gast in het consumentenprogramma Kassa van BNNVara. Dit naar aanleiding van succesvol procederen tegen een gemeentelijk opgelegde terugvordering en boete aan de gedeeltelijk arbeidsongeschikte sieraden maker.

Mevrouw moest, als alleenstaande moeder met een uitkering en eigen bedrijfje, van de gemeente Rotterdam bijstandsgeld terugbetalen met daarbovenop een boete van 50%, omdat zij een klein bedrag had voorgeschoten voor een vriendin, haar dochter 20 euro zakgeld per maand van haar vader kreeg en haar dochter af en toe een tikkie stuurde naar iemand. Dit alles werd door de gemeente als inkomsten van mevrouw gezien.

Succesvol procederen tegen terugvordering en boete

Mevrouw schakelde advocatenkantoor Walker & Wittensleger in, dat gespecialiseerd is in bijstandszaken en sociale zekerheid. Advocaat Jeroen Walker voerde een succesvolle procedure tegen de gemeente. “De menselijke maat ontbreekt in deze gevallen. Als de gemeente even had doorgevraagd, was een bezwaar niet nodig geweest, had mevrouw veel minder ellende gehad en had de gemeente zichzelf veel geld en inspanning bespaard.”

In 2019 kregen 360.000 huishoudens een bijstandsuitkering. Daarvan zijn er 31.000 mensen die zich volgens de gemeente niet hebben gehouden aan de strenge regels van de bijstandswet. De kwestie van mevrouw staat model voor vele andere schrijnende gevallen. Jeroen Walker: “Wij voeren hier door heel Nederland heel veel zaken over, van Friesland tot Limburg. Vele gemeenten hebben een zeer streng bijstandsbeleid, waarbij ze in diverse gevallen onze cliënten snel als fraudeur zien.”

Bijstandsgerechtigden hebben vaak geen idee of iets wel of niet mag

Gemeenten gaan soms veel te ver, ervaart Walker. “Ze benaderen deze mensen vaak alsof het vaststaat dat er fraude is gepleegd. Ze leggen mensen boetes op, zonder in voldoende mate rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden of zorgvuldig te beoordelen of iemand iets te verwijten valt. De bijstandswet is heel ingewikkeld, maar er zit regelmatig voldoende reikwijdte in die wet voor gemeenten om eigen beleid te maken en hun cliënten minder streng aan te pakken. Cliënten hebben vaak geen idee dat iets niet mag. Het is belangrijk dat hier aandacht voor komt.”

Bekijk de tv-uitzending van Kassa met advocaat Jeroen Walker over het etiket van bijstandsfraudeur.